‘กีฬา’ วิวัฒนาการจากกิจกรรมสันทนาการ มาเป็นอุตสาหกรรมสำคัญที่สร้างเม็ดเงินในแต่ละปีได้อย่างมหาศาล

ข้อมูลในปี 2017 อุตสาหกรรมกีฬาทั่วโลกสร้างรายได้ประมาณ 90,900 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 3 ล้านล้านบาท ส่วนในประเทศไทย ข้อมูลในปี พ.ศ. 2560 ชี้ว่า อุตสาหกรรมและธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับกีฬามีมูลค่ารวมอยู่ที่ประมาณ 196,538.63 ล้านบาท 

ระหว่าง พ.ศ. 2556-2560 อัตราการเติบโตของอุตสาหกรรมกีฬาและธุรกิจที่เกี่ยวข้องเฉลี่ยอยู่ที่ 0.8 เปอร์เซ็นต์ต่อปี ในขณะที่ผู้ประกอบการด้านนี้มีอยู่ประมาณ 5,383 รายเท่านั้น เห็นได้ว่าอุตสาหกรรมกีฬาในประเทศยังคงมีศักยภาพที่จะเติบโตได้อีก และอาจกลายเป็นอุตสาหกรรมสำคัญของประเทศในอนาคต นอกเหนือจากภาคส่งออก ภาคบริการ และภาคท่องเที่ยว

จากโครงการวิจัยเรื่อง “ศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายกีฬาของต่างประเทศและประเทศไทย: ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างกฎหมายกีฬาอังกฤษ ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา และไทย” โดย ปีดิเทพ อยู่ยืนยง, ณัฐกร วิทิตานนท์ และ ทินกฤต นุตวงษ์ สถาบันพระปกเกล้า (มีนาคม 2564) ที่วิเคราะห์เปรียบเทียบกฎหมายกีฬาของประเทศไทย อังกฤษ สหรัฐอเมริกา และญี่ปุ่น พบว่า เรื่อง ‘องค์กรบริหารจัดการกีฬา’ และ ‘กฎหมายเกี่ยวกับกีฬา’ ของต่างประเทศจากงานวิจัย เป็นแนวคิดที่อาจจะนำมาปรับใช้กับวงการกีฬาของไทยได้ 

บทความชิ้นนี้ขอคัดสรรบางส่วนมานำเสนอเป็นตัวอย่างต่อไปนี้

NCAA กีฬาระดับมหาวิทยาลัยในสหรัฐอเมริกา ที่มีมูลค่าทางการตลาดมหาศาล

กีฬาระดับมหาวิทยาลัยของอเมริกาเป็นที่นิยมและมีมูลค่าทางการตลาดมหาศาล แข่งขันกันหลายประเภท ทั้ง เบสบอล อเมริกันฟุตบอล บาสเกตบอล ฮอกกี้น้ำแข็ง กอล์ฟ ขี่ม้า ฟันดาบ โปโลน้ำ ยิมนาสติก ยิงปืนยาว โบว์ลิ่ง กรีฑา มวยปล้ำ ลาครอส ฯลฯ 

การแข่งขันกีฬาในกีฬาระดับมหาวิทยาลัยได้รับความนิยมจากผู้ชมเป็นอย่างมาก เป็นความบันเทิงในระดับชาติที่ผู้คนนับหลายสิบล้านคนมีส่วนร่วม รวมทั้งยังสร้างกำไรมหาศาลให้กับคนบางกลุ่ม นักกีฬามหาวิทยาลัยที่มีความสามารถจึงได้รับการสนับสนุนเป็นอย่างดี

ทั้งนี้ มีองค์กรอย่าง ‘NCAA’ องค์กรเอกชนที่จัดตั้งขึ้นเพื่อรับผิดชอบจัดการดูแลการแข่งขันกีฬาระดับมหาวิทยาลัยของสหรัฐฯ ก่อตั้งในปี 1906 ใจความสำคัญของธรรมนูญก่อตั้ง (NCAA Constitution) ระบุไว้ว่า “การแข่งขันกีฬาของสถาบันการศึกษาที่เป็นสมาชิกถือเป็นส่วนสำคัญของระบบการศึกษาเท่ากับเป็นการรักษาไว้ซึ่งความแตกต่างระหว่างกีฬามหาวิทยาลัยกับกีฬาอาชีพ” 

NCAA ตระหนักถึงการศึกษาของนักกีฬามาเป็นอันดับแรก ส่วนการกีฬาจะเป็นเรื่องรอง ทั้งนี้ NACC มีโปรแกรมและนโยบายส่งเสริมให้นักศึกษาที่เป็นนักกีฬามีอัตราจบการศึกษาในระดับสูง และได้รับการดูแลเรื่องการเรียนอย่างใกล้ชิด เพื่อให้มั่นใจได้ว่า ผลการเรียนของนักกีฬาจะต้องอยู่ในเกณฑ์ที่ดี